Xã Chiềng En là xã vùng 3 của huyện Sông Mã cách trung tâm huyện 40 km về phía tây. Phía đông giáp xã Mường Lầm, phía nam giáp xã Đứa Mòn. Phía tây Nam giáp xã Luân Giói - huyện Điện Biên Đông. Phía bắc giáp xã Bó Sinh, Pú Bẩu huyện Sông Mã. Có diện tích tự nhiên 6.648,76 ha. Trong toàn xã có 10 bản với tổng số hộ là 1.345 hộ với 6.988 nhân khẩu. Với đặc điểm địa bàn là địa hình chia cắt, phân bố dân cư không đồng đều.
Dân tộc Thái là dân tộc đông nhất ở xã Chiềng En, chiếm trên 78,1% dân số của xã. Người Thái có mặt ở Chiềng En từ rất sớm, tập trung chủ yếu cơ các bản Lọng Xày, Co Tòng, Pá Nì, Lằng Mới, Bản Lưng, Bản Ten, Hua Lưng….Tiếng Thái thuộc ngữ hệ Nam Á, nhóm ngôn ngữ Tày - Thái.
Trang phục của dân tộc Thái: Nam giới mặc quần áo ta nhuộm chàm. Phụ nữ mặc áo cóm đính hàng khuy bạc hình con bướm hoặc hình ve sầu chạy trên đường nẹp xẻ ngực, bó sát thân, ăn nhịp với váy dài, khăn piêu thêu nhiều hoa văn cùng với lối trang sức rất độc đáo làm tôn thêm vẻ đẹp của người phụ nữ Thái.
Nhà của người Thái là nhà sàn, đối với các gia đình thuộc dòng dõi quý tộc và các gia đình giàu sang, có thế lực thường trang trí “khau cút” ở hai đầu hồi mái nhà. Bản của người Thái ở vùng thấp dọc các con suối gắn với nghề trồng lúa nước .
Người Thái ở Chiềng En có đời sống văn hóa rất đặc sắc gắn liền với nhiều lễ hội: Lễ xên bản - xên mường, lễ hội cầu mưa, xên - lảu- nó… Những năm gần đây, nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, xã Chiềng En đã quan tâm tổ chức phục dựng lại một số lễ hội ở các bản Lưng, Co Tòng… được đông đảo bà con nhân dân hưởng ứng và tham gia. Trong các lễ hội ngoài phần lễ cúng, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bộ thu, đồng bào Thái biểu diễn múa xòe, đánh trống, chiêng, chơi các trò chơi dân gian như: ném còn, tó-má-lẹ, đẩy gậy…
(Hình ảnh: ngồi nhà sàn dân tộc thái tại bản Lưng xã Chiềng En)
Dân tộc Mông cũng là dân tộc cư trú lâu đời trên vùng đất Sông Mã nói chung và xã Chiềng En nói riêng. Khác với dân tộc Thái, dân tộc Mông thường cư trú ở trên núi cao và tập trung chủ yếu ở bản Nà Bó,… Đây là dân số đông thứ hai, chiếm khoảng 10,7% dân số toàn xã.
Cũng giống như người Mông ở những địa phương khác, người Mông ở xã Chiềng En có tập quán du canh du cư, nguồn sống chính là làm nương rẫy, trồng ngô, lúa, có nơi làm ruộng bậc thang. Ngoài ra họ còn trồng lanh để lấy sợi dệt vải; nghề thủ công khá đa dạng như rèn đúc dụng cụ, làm giấy bản, làm đồ đựng bằng gỗ, thợ bạc làm đồ trang sức. Tuy nhiên những năm gần đây nhờ có sự tuyên truyền, vận động của các cấp, các ngành mà người Mông ở xã Chiềng En đã dần thay đổi tập quán du canh du cư. Với nhiều chính sách đầu tư, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước bà con dân tộc Mông đã yên tâm lao động, sản xuất, xây dựng quê hương.
Trang phục đồng bào Mông: Trang phục người Mông khá đa dạng, tùy từng ngành mông khác nhau, chủ yếu bằng vải lanh tự dệt. Y phục phụ nữ Mông gồm áo xẻ ngực thêu hoa văn ở cánh tay, váy thêu hoa văn khá tinh xảo, tà váy xếp nếp xòe rộng. Nhà ở, là nhà trệt, ba gian, thưng ván, lợp mái tranh hoặc ngói.
Nhạc cụ của dân tộc Mông khá đa rạng, nhưng phổ biến nhất là khèn và đàn môi. Lễ hội truyền thống: Hội gầu tào, hội sải sán (hội xuân), hội “ăn rừng cấm” …
Người Mông ở Sông Mã, Sơn La nói chung và xã Chiềng En có truyền thống ăn tết độc lập. vào dịp mùng 02 tháng 09 đồng bào Mông vui tết, tổ chức và tham gia các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc như ném pao, đánh quay, múa khèn…. Đây là một phong tục đặc sắc đã được Đảng và chính quyền địa phương khuyến khích duy trì.
Dân tộc Xinh Mun chiếm khoảng 4,2% tỷ lệ dân số toàn xã và tập trung chủ yếu ở bản Huổi Pàn
Xưa kia, người Xinh Mun có tập quán du canh du cư, sống bằng nghề nương rẫy, chủ yếu trồng lúa nương, theo cách chọc lỗ bỏ hạt và dựa nhiều vào sản vật tự nhiên. Người Xinh Mun rất giỏi nghề đan lát mây tre, họ thường đan lát đồ gia dụng để trao đổi vải vóc, quần áo với người Thái và người Lào.
Nhà ở của đồng bào Xinh Mun là nhà sàn, mái hình mai rùa gần giống với nhà sàn của dân tộc Thái, nhưng kiến trúc đơn giản hơn. Về văn hóa văn nghệ, họ thích múa hát vào dịp tết lễ, dịp lên nhà mới. Nam nữ có lối hát đối đáp với nhau rất tự nhiên.
Dân tộc Khơ mú ở xã Chiềng En chiếm khoảng 7,0% dân số và cư trú ở bản Huổi Han. Tiếng Khơ Mú thuộc ngữ hệ Nam Á, nhóm ngôn ngữ Môn - Khơ Me. Đồng bào Khơ Mú sống chủ yếu dựa vào nưỡng rẫy, săn bắt và hái lượm.
Về trang phục: đàn ông Khơ Mú ăn mặc giống người đàn ông Thái đen. Trang phục phụ nữ, phía trước thân áo có trang trí những hàng tiền bạc đó là vẻ riêng mang đậm sắc thái dân tộc.
Dân tộc Khơ Mú tuy đời sống vật chất còn khó khăn, nhưng đời sống tinh thần lại khá phong phú, các loại nhạc cụ như sáo, bộ gõ bằng tre hoặc nứa, kèn môi, tiêu biểu nhất là các vũ điệu dân gian nổi tiếng như múa tơm. xòe, tăng bu, au eo…,
Trong thời kỳ hội nhập, cũng như các địa phương khác, bản sắc văn hóa các dân tộc đã bị mai một nhiều. Xã Chiềng En luôn quan tâm duy trì, phát huy, phát triển, bảo tồn văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc như: tiếng nói, chữ viết, trang phục truyền thống, các làn điệu dân ca, dân vũ, các phong tục truyền thống tốt đẹp, các lễ hội, các môn thể thao dân tộc…Đồng thời thực hiện tốt các chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước hỗ trợ đồng bào các dân tộc, giúp cho họ dần loại bỏ các hủ tục lạc hậu, tiếp cận với khoa học kỹ thuật, xây dựng đời sống văn hóa./.